Salve!
In een tijd waar ambitieuze, machtige personages constant met elkaar in gevecht waren om meer macht en aanzien, bleef de status van de Romeinen ongewijzigd. Een sterk en krachtig volk waarbij glorie, eer en discipline hoog in het vaandel staan. Op het oog lijkt het een gestroomlijnde tijdperk, maar niets is minder waar. Als je een blik werpt op de keizers en hun dienstjaren, dan zal je zien dat het allemaal niet zo makkelijk ging. Het ging niet om welke keizer met de beste idealen of de meeste stemmen van burgers, maar om de persoon met de meeste connecties en geld (mogelijk verkregen door papa). Je kan je voorstellen dat er regelmatig iemand op de troon zat die niet vooraan stond bij het uitdelen van de hersencellen. Al met al een zeer dynamische tijd met de nodige drama waarmee wij ons vandaag de dag mee kunnen vermaken middels deze informatieve website.
Voor je beeldvorming, Het Romeinse Rijk heeft dik 400 jaar bestaan. Dat terwijl het huidige Kroatië momenteel slechts 30 jaar bestaat en Turkije ‘maar’ 100 jaar.
Als je aan mensen om je heen vraagt hoeveel Romeinse keizers ze kennen, dan zal de gemiddelde Nederlander ongeveer twee namen noemen. Dat terwijl er 70 keizers zijn geweest van het jaar 27 v.Chr tot en met de opdeling in het jaar 395. Elke keizer met zijn eigen verhaal! Benieuwd wie deze keizers waren?
Militaire meesters
Er kan gerust gezegd worden dat de Romeinen over het algemeen militaire meesters waren. Oorlogsvoering was notabene het fundament van hun Rijk. De Romeinen waren betrokken bij militaire conflicten in verschillende delen van de wereld, van Europa en Noord-Afrika tot Midden-Oosten en Azië. Sommigen bronnen zeggen dat er meer dan duizend veldslagen zijn geweest gedurende het Romeinse Rijk. Benieuwd naar enkele epische gevechten? Klik op de button hieronder:
Legioen
Wie aan de Romeinse oorlogsvoering denkt, denkt aan de legioenen die Rome met zich mee bracht. Getrainde soldaten die met hun discipline veel vijanden hebben verslagen. Een legioen bestond ongeveer uit 5000-6000 soldaten inclusief cavalerie en boogschutters. Net als hedendaags korpsen hadden ook legioenen een naam, bijvoorbeeld; Legio II Augusta, het 2e legioen van keizer Augustus.
Praetoriaanse Garde
De Romeinse keizer Augustus richtte in 27 v.Chr. de zogeheten Praetoriaanse Garde op als zijn persoonlijke lijfwacht. Binnen de kortste keren vormde ze een elitekorps dat veel macht naar zich toetrok. Gedurende het Romeinse Rijk is de Praetoriaanse Garde meerdere malen betrokken bij kritieke momenten die de geschiedenis van de Romeinen heeft aangetast.
De Praetoriaanse Garde was bijvoorbeeld betrokken bij de moord op keizer Caligula in 41, en zorgde ervoor dat Claudius hem opvolgde. Na de moord op keizer Pertinax in 193 bood de Garde de keizertitel aan de hoogste bieder aan: Didius Julianus. Hij betaalde elk lid van de Garde de enorme som van 25.000 sestertiën (1 sestertie is tussen 5 a 50 euro waard), maar kreeg geen waar voor zijn geld: negen weken later werd hij afgezet en omgebracht.
Leidden alle wegen naar Rome?
Nee! ha! De gezegde kennen we allemaal wel, maar eigenlijk leidden alle wegen juist van Rome af. Ze waren bedoeld om troepen snel te verplaatsen als er gevaar dreigde, maar ook voor handel en transport van goederen.
De ingenieurs van Rome waren enorm goed in hun vak. Ze legde de wegen namelijk recht aan, ook bij rivieren en heuvels. Toentertijd was dat een knap staaltje werk waar alledaags gebruikt van gemaakt werd. In totaal legde de Romeinen 85.000 kilometer aan straatgoed aan die allemaal uiteindelijk leiden terug naar Rome.
Ook in Nederland is een wegennet aangelegd, rondom Nijmegen. In Heumensoord is de Romeinse weg nog te herkennen aan de weggreppels die tientallen meters te volgen zijn.
Romeinen en hun toga
In beginsel is de toga een verschrikking om te dragen. Je linkerhand is onbruikbaar en de toga kon niet zelfstandig worden aangetrokken, hier had men dus slaven voor nodig. Op deze manier konden ze dus laten zien dat ze slaven hadden die voor hen werkte.
De wollen toga op een warme zomerdag in Rome moet een verschrikking zijn geweest. Ze hadden wel andere kledingkeuzes, alleen keizer Augustus stelde de toga verplicht.
Wat kostte een gladiator?
Een getrainde gladiator kon je op de kop tikken voor 1000 tot 2000 sestertiën – 10 tot 20 keer het jaarsalaris van een legionair, maar voor een kampioen werd wel 15.000 sestertiën neergeteld.
Wie een goede gladiator bezat, kon wat terugverdienen met weddenschappen.
En de met olie ingesmeerde vechters waren geliefd bij het volk – en vooral bij de dames.
Edelvrouwen betaalden een aantal centen voor een uurtje met een van de populairste gladiatoren van het seizoen.
Werden christenen voor de leeuwen gegooid?
Christenen waren misdadigers omdat ze de Romeinse staatsgodsdienst niet erkenden. En misdadigers konden veroordeeld worden tot damnatio ad bestias – executie door dieren.
Keizer Nero zou christenen zwaar onderdrukt hebben, net als een aantal van zijn opvolgers. Maar waarschijnlijk verbaasden de meeste Romeinen zich slechts over het rare geloof.
Droeg Caesar een lauwerkrans?
Op latere leeftijd droeg de ijdele Julius Caesar altijd een lauwerkrans om zijn kaalheid te verhullen.
Normaal droegen veldheren dit overwinningssymbool alleen tijdens triomftochten, maar de veroveraar van Gallië mocht het van de Senaat elke dag dragen.
En omdat hij tot zijn dood in 44 v.Chr. in feite de dictator van Rome was, kon niemand hem dat recht weigeren.
Meer leuke feitjes over de Romeinen weten?
Rijkste Romein
Marcus Licinius Crassus
Marcus Licinius Crassus is de naam van de rijkste Romein. Hij heeft zijn rijkdom te danken aan slavenhandel, zilvermijnen en vastgoed wat hem de bijnaam “Dives” (rijke) gaf. Door zijn politieke status en ambitie probeerde Crassus steeds meer macht te verzamelen. Tijdens een oorlog tegen de Parthen ging het fout. Hij werd gevangen genomen en de Parthen vermoorden hem door gesmolten goud in zijn mond te gieten. Zijn leger wist grotendeels te ontkomen door andere generaals.
Bekendste Romein
Gaius Julius Caesar
Dit zal één van de namen zijn die mensen roepen als er gevraagd wordt naar een Romeinse keizer; Gaius Julius Caesar. Het ironische is dat hij geen keizer, maar dictator van Rome is geweest. Wel is hij de aanstichter van het Romeinse Keizerrijk waardoor het voor velen verwarrend is. Hij stierf op 55-jarige leeftijd door 23 dolksteken van de senatoren. Dit was in het jaar 44 v.chr.
Hierop voortvloeiend kwam de eerste keizer aan de macht; keizer Augustus.
Gevreesde rebel
Spartacus
Wellicht heb je eens van Spartacus gehoord, hij is namelijk de succesvolste rebellenleider die ooit tegen Rome is opgestaan. Spartacus ontsnapte van de gladiatorenschool en slaagde erin om een slavenleger van +/- 100.000 man te verzamelen. Na vele veldslagen werd Spartacus en zijn leger uiteindelijk verslagen door de rijkste man van Rome, jawel, de beste man aan de linker kant; Marcus Licinius Crassus.
Ondanks dat we Spartacus zien als gladiator, heeft hij waarschijnlijk nooit gevochten in de arena.
Bekendste vrouw in Rome
Livia Drusilla
Livia Drusilla II was de echtgenote van Keizer Augustus. Ze was de schakel tussen de Julische en Claudische familie, wat het keizerschap van Tiberius rechtvaardigde. Ook was ze betrokken in de politiek, sterker nog, haar mening bij de Senaat werd sterk gewaardeerd, dit was erg uniek voor een vrouw. Daarnaast mocht ze haar eigen financiën regelen en plaatsnemen bij de beschermers van de Romeinse staat.
Ze was manipulatief en deed alles om haar zin te krijgen. Bijna niemand kon haar toch wat doen.
Economie
Vandaag de dag lopen nog onderzoeken over hoe de economie van Rome er daadwerkelijk heeft uitgezien. Er zijn wel onderzoeken geweest, maar een éénzijdige conclusie is er tot nu toe nog niet geweest. Dit heeft te maken met het gebrek aan documenten van die tijd. Wel is er voldoende informatie die je een goed beeld geven over hun welvaart. Meer weten?
De economie in het oude Rome (200v. chr.) groeide enorm, enerzijds door de oorlogsbuiten en slaven die gratis arbeid verrichte en anderszijds door belastingen die op gecontroleerde wijze werd ingevoerd. De welvaart van Romeinen zat hem voornamelijk in de handel en landbouw.
Tijdens de splitsing van het Romeinse Rijk in een Westelijk en Oostelijk deel hadden beide delen ongeveer dezelfde economie met een prima import en export. Toch viel het westelijk rijk honderden jaren eerder dan het oostelijke deel, echter is er geen specifieke reden waarom het westelijk deel geen stand kon houden.
Een vermoeden is dat de meeste keizers sowieso niet geïnteresseerd in het voeren van een economisch beleid. Daar is in elk geval weinig over bekend. Ook viel de handel binnen het Westelijk rijk steeds verder stil. Door de slechte economische situatie was het steeds moeilijker het leger te financieren. Het oostelijke deel was rijker dan het westen en de welvaart was er ook beter verdeeld.
Religie
De religie in het Romeinse Rijk was een complex geheel van verschillende godsdiensten, overtuigingen en praktijken. Het was een polytheïstische religie, waarbij er meerdere goden en godinnen vereerd werden. De Romeinse religie had invloeden van verschillende culturen, zoals de Etruskische, de Griekse en de Keltische cultuur.
De belangrijkste goden en godinnen in de Romeinse religie waren Jupiter, de oppergod, Juno, zijn vrouw, en Minerva, de godin van de wijsheid. Andere belangrijke goden waren Mars, de god van de oorlog, Venus, de godin van de liefde, en Mercurius, de god van de handel en dieven en winst. Meer weten of de goden?
Salve!
In een tijd waar ambitieuze, machtige personages constant met elkaar in gevecht waren om meer macht en aanzien, bleef de status van de Romeinen ongewijzigd.
Als je aan mensen om je heen vraagt hoeveel Romeinse keizers ze kennen, dan zal de gemiddelde Nederlander ongeveer twee namen noemen. Dat terwijl er 70 keizers zijn geweest van het jaar 27 v.Chr tot en met de opdeling in het jaar 395. Elke keizer met zijn eigen verhaal! Benieuwd wie deze keizers waren?
Militaire meesters
Er kan gerust gezegd worden dat de Romeinen over het algemeen militaire meesters waren. Oorlogsvoering was notabene het fundament van hun Rijk. De Romeinen waren betrokken bij militaire conflicten in verschillende delen van de wereld, van Europa en Noord-Afrika tot Midden-Oosten en Azië. Sommigen bronnen zeggen dat er meer dan duizend veldslagen zijn geweest gedurende het Romeinse Rijk. Benieuwd naar enkele epische gevechten? Klik op de button hieronder:
Legioen
Wie aan de Romeinse oorlogsvoering denkt, denkt aan de legioenen die Rome met zich mee bracht. Getrainde soldaten die met hun discipline veel vijanden hebben verslagen. Een legioen bestond ongeveer uit 5000-6000 soldaten inclusief cavalerie en boogschutters. Net als hedendaags korpsen hadden ook legioenen een naam, bijvoorbeeld; Legio II Augusta, het 2e legioen van keizer Augustus.
Praetoriaanse Garde
De Romeinse keizer Augustus richtte in 27 v.Chr. de zogeheten Praetoriaanse Garde op als zijn persoonlijke lijfwacht. Binnen de kortste keren vormde ze een elitekorps dat veel macht naar zich toetrok. Gedurende het Romeinse Rijk is de Praetoriaanse Garde meerdere malen betrokken bij kritieke momenten die de geschiedenis van de Romeinen heeft aangetast.
De Praetoriaanse Garde was bijvoorbeeld betrokken bij de moord op keizer Caligula in 41, en zorgde ervoor dat Claudius hem opvolgde. Na de moord op keizer Pertinax in 193 bood de Garde de keizertitel aan de hoogste bieder aan: Didius Julianus. Hij betaalde elk lid van de Garde de enorme som van 25.000 sestertiën (1 sestertie is tussen 5 a 50 euro waard), maar kreeg geen waar voor zijn geld: negen weken later werd hij afgezet en omgebracht.
Leidden alle wegen naar Rome?
Nee! ha! De gezegde kennen we allemaal wel, maar eigenlijk leidden alle wegen juist van Rome af. Ze waren bedoeld om troepen snel te verplaatsen als er gevaar dreigde, maar ook voor handel en transport van goederen.
De ingenieurs van Rome waren enorm goed in hun vak. Ze legde de wegen namelijk recht aan, ook bij rivieren en heuvels. Toentertijd was dat een knap staaltje werk waar alledaags gebruikt van gemaakt werd. In totaal legde de Romeinen 85.000 kilometer aan straatgoed aan die allemaal uiteindelijk leiden terug naar Rome.
Ook in Nederland is een wegennet aangelegd, rondom Nijmegen. In Heumensoord is de Romeinse weg nog te herkennen aan de weggreppels die tientallen meters te volgen zijn.
Romeinen en hun toga
In beginsel is de toga een verschrikking om te dragen. Je linkerhand is onbruikbaar en de toga kon niet zelfstandig worden aangetrokken, hier had men dus slaven voor nodig. Op deze manier konden ze dus laten zien dat ze slaven hadden die voor hen werkte.
De wollen toga op een warme zomerdag in Rome moet een verschrikking zijn geweest. Ze hadden wel andere kledingkeuzes, alleen keizer Augustus stelde de toga verplicht.
Wat kostte een gladiator?
Een getrainde gladiator kon je op de kop tikken voor 1000 tot 2000 sestertiën – 10 tot 20 keer het jaarsalaris van een legionair, maar voor een kampioen werd wel 15.000 sestertiën neergeteld.
Wie een goede gladiator bezat, kon wat terugverdienen met weddenschappen.
En de met olie ingesmeerde vechters waren geliefd bij het volk – en vooral bij de dames.
Edelvrouwen betaalden een aantal centen voor een uurtje met een van de populairste gladiatoren van het seizoen.
Werden christenen voor de leeuwen gegooid?
Christenen waren misdadigers omdat ze de Romeinse staatsgodsdienst niet erkenden. En misdadigers konden veroordeeld worden tot damnatio ad bestias – executie door dieren.
Keizer Nero zou christenen zwaar onderdrukt hebben, net als een aantal van zijn opvolgers. Maar waarschijnlijk verbaasden de meeste Romeinen zich slechts over het rare geloof.
Droeg Caesar een lauwerkrans?
Op latere leeftijd droeg de ijdele Julius Caesar altijd een lauwerkrans om zijn kaalheid te verhullen.
Normaal droegen veldheren dit overwinningssymbool alleen tijdens triomftochten, maar de veroveraar van Gallië mocht het van de Senaat elke dag dragen.
En omdat hij tot zijn dood in 44 v.Chr. in feite de dictator van Rome was, kon niemand hem dat recht weigeren.
Rijkste Romein
Marcus Licinius Crassus
Marcus Licinius Crassus is de naam van de rijkste Romein. Hij heeft zijn rijkdom te danken aan slavenhandel, zilvermijnen en vastgoed wat hem de bijnaam “Dives” (rijke) gaf. Door zijn politieke status en ambitie probeerde Crassus steeds meer macht te verzamelen. Tijdens een oorlog tegen de Parthen ging het fout. Hij werd gevangen genomen en de Parthen vermoorden hem door gesmolten goud in zijn mond te gieten. Zijn leger wist grotendeels te ontkomen door andere generaals.
Bekendste Romein
Gaius Julius Caesar
Dit zal één van de namen zijn die mensen roepen als er gevraagd wordt naar een Romeinse keizer; Gaius Julius Caesar. Het ironische is dat hij geen keizer, maar dictator van Rome is geweest. Wel is hij de aanstichter van het Romeinse Keizerrijk waardoor het voor velen verwarrend is. Hij stierf op 55-jarige leeftijd door 23 dolksteken van de senatoren. Dit was in het jaar 44 v.chr.
Hierop voortvloeiend kwam de eerste keizer aan de macht; keizer Augustus.
Gevreesde rebel
Spartacus
Wellicht heb je eens van Spartacus gehoord, hij is namelijk de succesvolste rebellenleider die ooit tegen Rome is opgestaan. Spartacus ontsnapte van de gladiatorenschool en slaagde erin om een slavenleger van +/- 100.000 man te verzamelen. Na vele veldslagen werd Spartacus en zijn leger uiteindelijk verslagen door de rijkste man van Rome, jawel, de beste man aan de linker kant; Marcus Licinius Crassus.
Ondanks dat we Spartacus zien als gladiator, heeft hij waarschijnlijk nooit gevochten in de arena.
Bekendste vrouw in Rome
Livia Drusilla
Livia Drusilla II was de echtgenote van Keizer Augustus. Ze was de schakel tussen de Julische en Claudische familie, wat het keizerschap van Tiberius rechtvaardigde. Ook was ze betrokken in de politiek, sterker nog, haar mening bij de Senaat werd sterk gewaardeerd, dit was erg uniek voor een vrouw. Daarnaast mocht ze haar eigen financiën regelen en plaatsnemen bij de beschermers van de Romeinse staat.
Ze was manipulatief en deed alles om haar zin te krijgen. Bijna niemand kon haar toch wat doen.
Religie
De religie in het Romeinse Rijk was een complex geheel van verschillende godsdiensten, overtuigingen en praktijken. Het was een polytheïstische religie, waarbij er meerdere goden en godinnen vereerd werden. De Romeinse religie had invloeden van verschillende culturen, zoals de Etruskische, de Griekse en de Keltische cultuur.
De belangrijkste goden en godinnen in de Romeinse religie waren Jupiter, de oppergod, Juno, zijn vrouw, en Minerva, de godin van de wijsheid. Andere belangrijke goden waren Mars, de god van de oorlog, Venus, de godin van de liefde, en Mercurius, de god van de handel en dieven en winst. Meer weten of de goden?